توسعه محصول جدید با مؤلفه های مدیریت زنجیره تامین کارافرینانه

 (مورد مطالعه: شرکتهای کارافرین فعال در صنعت شوینده ایران)

مقدمه

هدف اصلی تحقیق، ارزیابی مؤلفه های زنجیره تامین کارافرینانه مرتبط با توسعه محصول جدید در صنعت شوینده ایران است. امروزه شوینده ها و پاک کننده ها به اندازه زندگی انسانها اهمیت یافته اند. در دنیایی که بهداشت و سلامتی یکی از عامل‌های بسیار مهم توسعه یافتگی به شمار می اید، نقش شوینده ها و پاک کننده ها در افزایش کیفیت سطح زندگی، رفاه و سلامتی بیش ازپیش اشکار می شود. تنوع طلبی مشتریان و کوتاه شدن چرخه عمر محصولات شوینده موجب شده است تا شرکت های فعال در صنعت شوینده برای حفظ بقای خود در این بازار رقابتی، به توسعه محصولات جدید برای رفع نیازهای مشتریان توجه بیشتری داشته باشند. در این زمینه، فرایند توسعه محصول جدید NPDرویکردی برای موفقیت شرکتهاستUlrich and Eppinger, 2011. در گذشته به دلیل نبود بازارهای رقابتی، شرکت ها برای توسعه محصول جدید نیازی به مشارکت اعضای زنجیره تامین نداشتند. به مرور با پیچیده ترشدن بازارهای هدف، تنوع طلبی مشتریان و میزان بالای شکست پروژه های توسعه محصول جدید، شرکت ها نتیجه گرفتند برای توسعه موفق محصول چاره ای به جز مشارکت فعال مؤلفه های مدیریت زنجیره تامین SCMمانند تامین کنندگان، توزیع کنندگان و مشتریان) و مؤلفه های کارافرینانه زنجیره‌تامین (مانند نواوری، رشد و هوشمندی در زنجیره تامین) وجود ندارد. درنتیجه، هم ترازی و هماهنگی مؤلفه های زنجیره تامین کارافرینانه و فرایند توسعه محصول جدید NPD-SCمطرح شد. مدیریت زنجیره تامین شامل تمام فعالیت های مرتبط با جریان و تبدیل کالاها از مرحله ماده خام (استخراج) تا تحویل به مصرف کننده نهایی و نیز جریان های اطلاعاتی مرتبط با انها می شود. دیدگاه سنتی زنجیره تامین به طورعمده بر هزینه، کیفیت و تحویل به موقع متمرکز شده است. به هرحال، درنظرگرفتن زنجیره تامین کارافرینانه، رشد و نواوری را به هزینه، کیفیت و تحویل اضافه در فرایند توسعه محصول
جدید، فرصتهای بازار و فرضیه های فناوری محصول موجب محصولی قابل عرضه می شود.

بنابراین با توجه به اهمیت ،NPD-SCMدر این پژوهش با نظر خبرگان حوزه زنجیره تامین و توسعه محصول جدید، مؤلفه‌های اثرگذار بر مدیریت زنجیره تامین کارافرینانه و شاخص های ارزیابی موفقیت فرایند توسعه محصول جدید شناسایی می شود و درنهایت با رویکرد ،AHP-TOPSISمؤلفه های مرتبط با فرایند توسعه محصول جدید ارزیابی می شود.

مدیریت زنجیره تامین SCM

ران باسو 1390زنجیره تامین را چنین تعریف می کند: «در یک زنجیره تامین، مواد اولیه در کارخانه ها تولید می شوند، سپس برای انبارکردن به انبارها حمل ونقل شده و درنهایت به دست مشتری یا خرده فروش می رسد». رایت و باسو 2008از منظری دیگر بیان می کنند: «زنجیره تامین زنجیره ای است که همه فعالیتهای مرتبط با جریان کالا و تبدیل مواد، از مرحله تهیه
ماده اولیه تا مرحله تحویل کالای نهایی به مصرف کننده را شامل می شود». زنجیره تامین، شبکه ای از سازمانه ایی است که با قرارگرفتن در برخی فرایندها و فعالیت ها، محصولات و خدماتی را به مشتری نهایی ارائه می دهد و موجب تولید ارزش می شود. یک زنجیره تامین، دو یا چند سازمان را دربرمی گیرد که از لحاظ قانونی از هم جدا هستند و از نظر تبادل مواد، اطلاعات و مالی با هم ارتباط دارند.

زنجیره تامین کارافرینانه

دیدگاه سنتی زنجیره تامین به طورعمده بر هزینه، کیفیت و تحویل به موقع متمرکز شده است، درحالی که زنجیره تامین کارافرینانه، رشد و نواوری را به هزینه، کیفیت و تحویل اضافه می کند. هزینه، کیفیت و تحویل از عوامل ضروری موفقیت اند، اما در بازار به شدت رقابتی امروزی برای زنجیره تامین کارافرینانه کافی نیستند. زنجیره های تامین
کارافرینانه اتصال مشتریانِ مشتریان با تامین کنندگانِ تامین کنندگان است و شامل کیفیت و رشد در بستر نواوری می شود. ایجاد زنجیره تامین کارافرینانه و نواوری و رشد از طریق مراحل شناسایی فرصت، سعی و کوشش برای نوشتن طرح کسب وکار، مدیریت ریسک، یکپارچه سازی فرایندهای کارافرینی و تامین سرمایه گذاری های زنجیرهای میسر می شود. مؤلفه های مدیریت زنجیره تامین کارافرینانه که با مرور ادبیات و نظر خبرگان این حوزه انتخاب شد، شامل موارد زیر است:

• تامین کنندگان مواد اولیه
• تامین کنندگان فناوری
• توزیع کنندگان داخلی (توزیع محصولات از طریق پیمانکاران داخلی صنعت شوینده)
• توزیع کنندگان خارجی (توزیع محصولات از طریق پیمانکاران خارجی صنعت شوینده)
• مشتریان داخل کشور
• مشتریان خارج از کشور
• لجستیک (مدیریت لجستیک داخلی شرکت)
• تحقیق و توسعه شرکت
• زیرساختهای فناوری اطلاعات در صنعت شوینده
• زیرساختهای شهرکهای صنعتی در صنعت شوینده
• بازاریابی و فروش شرکت
• نواوری شرکت
• رشد سهم بازار زنجیره صنعت شوینده
• رشد اندازه شرکت های فعال در صنعت شوینده
• عوامل سازمانی (منابع انسانی شرکت)
• مؤسسه های نهادی (نهادهای حامی سرمایه گذاری ریسک پذیر در صنعت شوینده)
• و هوشمندی بازار در صنعت شوینده.

توسعه محصول جدید

محصول جدید شامل کالا، خدمت یا ایدهای است که برخی از مشتریان بالقوه ان را جدید قلمداد می کنند. در فرایند توسعه محصول جدید، فرصتهای بازار و فرضیه های فناوری محصول موجب محصولی قابل عرضه می شود.

فرایند توسعه محصول جدید از شش مرحله تشکیل شده است:

1. طرح ریزی (برنامهریزی)
2. توسعه مفهوم
3. طراحی سطح سامانه
4. طراحی تفصیلی
5. ازمون و عیب یابی
6. افزایش میزان تولید

توسعه محصول جدید، فرایندی میان رشته ای است که مدیریت بازاریابی، طراحی مهندسی و مدیریت عملیات را شامل می‌شود و به همکاری تمام بخشهای سازمان نیاز دارد. شاخص های ارزیابی موفقیت توسعه محصول جدید که با مرور ادبیات و نظر خبرگان این حوزه انتخاب شد شامل موارد زیر است:

1. میزان نواوری محصول جدید
2. میزان کیفیت محصول جدید
3. سرعت توسعه محصول جدید
4. میزان فروش محصول جدید
5. میزان سهم بازار حاصل از تولید محصول جدید
6. و سوداوری شرکت از فروش محصول جدید.

توسعه محصول جدید 

همترازی و هماهنگی NPD-SCM

در بازار به شدت رقابتی و پیچیده امروز، با توجه به میزان بالای شکست پروژه توسعه محصول جدید، شرکت هایی موفق اند که زنجیره تامین منسجم تر و هماهنگ تری داشته باشند و بتوانند رابطه ای مؤثر بین مؤلفه های زنجیره تامین و فرایند توسعه محصولات جدید شرکت خود برقرار کنند.

تاکنون در حوزه ،NPD-SCMپژوهش های متعددی انجام گرفته است که در اینجا به تعدادی از انها اشاره می کنیم:
چی شیون لای 1و همکارانش تاثیر زنجیره تامین و مشارکت طرف ثالث را بر عملکرد نواوری محصول بررسی کردند. ان ها مفهوم شبکه زنجیره تامین را نوعی همکاری عضو خارجی برای توسعه محصول جدید شرکت درنظر گرفتند. انها پس از جمع اوری اطلاعاتی از 208 شرکت تولیدکننده در تایوان، تاثیر مشارکت عضو زنجیره تامین را بر
عملکرد نواوری محصول بررسی کردند. نتیجه نشان داد مشارکت عضو خارجی، تاثیرهای مثبتی بر عملکرد نواوری محصول دارد و مشارکت طرف ثالث برای ارتباط بین مشارکت اعضای بیرونی و عملکرد نواوری محصول مهم و تعدیل کننده است. همچنین، ارتباط بین مشارکت مشتری و عملکرد بازار تعدیل کننده مثبت بود، اما مشارکت تامین کننده و عملکرد طراحی با مشارکت طرف ثالث تعدیل کننده منفی بود. کنس جی پترسون 2و همکارانش ادغام تامین کننده در توسعه محصول جدید و هماهنگی محصول، فرایند و طراحی زنجیره تامین را بررسی کردند. از نظر انها در بسیاری از
صنایع، شرکتها در جست وجوی ایجاد مفهوم برای زمان توسعه مشتری، بهبود کیفیت، کاهش هزینه محصولات جدید و اسان کردن راه اندازی محصولات جدید هستند. ادغام تامین کنندگان مواد در توسعه محصول جدید، می تواند مزایای اساسی برای دسترسی به این اهداف داشته باشد. مشارکت با تامین کنندگان شامل مشاوره ساده برای طراحی ایده هاست و حتی برخی تامین کنندگان برای طراحی قطعات و سیستمها مسئولیت کامل دارند. علاوه براین، ممکن است تامین کنندگان در مراحل مختلف فرایند توسعه محصول جدید مشارکت کنند. مشارکت تامین کننده رده اول، یک فرایند هماهنگی کلیدی در طراحی زنجیره تامین، طراحی محصول و طراحی فرایند است. پترسون و همکارانش با مطرح کردن چندین پرسش مهم درباره مشارکت تامین کننده در توسعه محصول جدید، بررسی کردند چه شیوه های مدیریتی ای بر اثربخشی تیم توسعه محصول جدید تاثیر می گذارد و چه وقت تامین کنندگان باید در این زمینه مشارکت کنند. همچنین، انها بررسی کردند ایا این اختلاف در عوامل، به زمان مشارکت و سطح مسئولیت تامین کننده بستگی دارد. درنهایت، انها مطالعه کردند که ایا مشارکت تامین کننده در توسعه محصول جدید می تواند بهبود معنی داری در درامدهای مالی یا در عملکرد طراحی محصول ایجاد کند.

کریپا و همکاران در پژوهشی با عنوان «تاثیر معرفی محصول جدید بر قابلیت های زنجیره تامین» بیان کردند هر زمانی که محصول جدیدی به بازار ارائه می شود، به دلیل تاثیرهای متقابل توسعه محصول بر زنجیره تامین، زنجیره تامین باید بازطراحی شود تا بتواند محصول جدید کارامد و مؤثری به بازار ارائه دهد. ویژگیهای محصول که طی فرایند توسعه محصول
جدید NPDتعریف می شود، در این پژوهش تنوع محصول، ساختار محصول (شامل معماری محصول و لیست مواد) و نواوری درنظر گرفته شده است. این ویژگی ها بر عملکرد زنجیره تامین (شامل سه شاخص ساختار زنجیره تامین، راهبرد زنجیره تامین و درجه همکاری میان بازیگران) تاثیر دارد که هم ترازی این دو فرایند موجب افزایش عملکرد زنجیره تامین می شود.

هلیتفت و اریکسون در پژوهشی با عنوان هماهنگی NPDو ،SCM معتقدند اگر تاثیرهای متقابل این دو بر یکدیگر مشخص نشوند، میزان بالای (بیشتر از 50درصد) شکست توسعه محصول جدید- که در امریکا بالای 95درصد و در اروپا 90درصد است- به وجود می اید. انها NPD را طرف تقاضا و SCM را طرف عرضه می دانند که هم ترازی این دو طرف موجب تعادل و عامل موفقیت توسعه محصول است. با توجه به ادبیات موجود، انها عامل موفقیت توسعه محصول جدید را استخراج کردند و با مطالعات موردی که در صنعت مبلمان سوئد انجام دادند، تاثیرهای متقابل و ارتباط میان NPDو SCM را بیان کردند.

سیانسی و پرو در مقاله همترازی NPDو ،SCMبرای ارائه چارچوبی مرجع در زمینه تاثیرهای متقابل این دو فرایند کوشیدند و بیان کردند هم ترازی این دو، رضایت مشتریان را به ارمغان می اورد. انها در بررسی ادبیات متوجه شدند سه زمینه اصلی بین NPDو SCM وجود دارد که شامل موارد زیر می شود:

.1طراحی همزمان محصول، فرایند و زنجیره تامین

.2مدیریت تنوع

.3مشارکت تامین کنندگان اسپاولدینگ و وودز

در پژوهشی رابطه مدیریت زنجیره تامین و زمان توسعه محصول جدید در صنعت شیرینی امریکا را تجزیه وتحلیل کردند و به این نتیجه رسیدند که هم ترازی موجب می شود شرکت ها نیازهای مشتریان را ارزانتر، سریعتر و در نتیجه با بهبود عملکرد مالی براورده کنند. انها دریافتند مشارکت خریداران و تامین کنندگان در فرایند توسعه محصول جدید درحال افزایش است و مشارکت خریداران و تامین کنندگان زمان توسعه محصول جدید را کاهش می دهد. همچنین، انها نتیجه گرفتند ناتوانی شرکت ها در زمینه کاهش زمان توسعه محصول جدید با مشارکت شاخص های زنجیره تامین، به این دلیل است که هماهنگی این دو فرایند مفهومی تقریبا جدید برای تولیدکنندگان است و تاکنون ابزاری برای هماهنگی کارامد این دو فرایند کشف و اتخاذ نشده است. در این پژوهش مؤلفههای مدیریت زنجیره تامین کارافرینانه مرتبط با فرایند توسعه محصول جدید را در شرکتهای کارافرین فعال در صنعت شوینده ایران ارزیابی کنیم.

 توصیف جمعیت شناختی

در این تحقیق، پرسشنامه در بین کارشناسان و مدیران مستقر در شرکتهای کارافرین فعال در صنعت شوینده تهران توزیع شد.امار توصیفی اطلاعات جمعیت شناختی (جنسیت، میزان تحصیلات، سمت شغلی، سابقه فعالیت در سازمان) در جدول نشان داده می شود. تعداد مردان دوبرابر زنان است و بیش از 90درصد پاسخگویان تحصیلات کارشناسی و بالاتر دارند. بیش از دوسوم پاسخگویان دارای سابقه بالای هشت سال هستند و تحصیلات کارشناس و کارشناس ارشد دارند.
پس از جمعاوری پرسشنامه با روش AHP و با استفاده از نرمافزار ،Expert Choice وزن شاخصهای ارزیابی موفقیت توسعه محصول جدید مشخص شد که در جدول زیر قابل مشاهده است. میزان سوداوری، میزان سهم بازار و کیفیت محصول جدید  کسب اوزان بیشتر، رتبه اول تا سوم را بین شاخصهای ارزیابی موفقیت توسعه محصول جدید کسب کردند.
جدول .2رتبهبندی شاخصهای ارزیابی موفقیت توسعه محصول جدید

در روش تاپسیس، از وزنهای جدول بالا استفاده میشود. درنهایت، با روش تاپسیس و به کمک نرمافزار اکسل، مؤلفههای زنجیره تامین کارافرینانه مرتبط با شاخصهای ارزیابی موفقیت توسعه محصول جدید رتبهبندی شد. برای این کار، گامهای زیر طی شد: گام صفر: بهدستاوردن ماتریس تصمیم (اصغرپور،)47 :1390 در روش تاپسیس، با استفاده از nمعیار، mگزینه ارزیابی میشود؛ بنابراین، به هر گزینه براساس هر معیار امتیازی داده میشود. اعداد بهکاررفته در ماتریس، میانگین هندسی مقایسههای زوجی پاسخگویان است.

با توجه به نتایج پژوهش، مؤلفههای بازاریابی و فروش شرکت، رشد سهم بازار زنجیره صنعت شوینده و عوامل سازمانی (منابع انسانی شرکت) بهترتیب رتبههای اول تا سوم را کسب کردند.

بحث و نتیجه گیری

نتایج تحقیق نشان می دهد شاخص «میزان سوداوری شرکت از فروش محصول جدید» و میزان سهم بازار حاصل از تولید محصول جدید»، به ترتیب با وزن اهمیت 0/257و 0/249در رتبه های اول و دوم شاخصهای ارزیابی موفقیت توسعه محصول جدید قرار گرفتند. مؤلفه «بازاریابی و فروش» (بازاریابی و فروش شرکت) با فاصله 0/009نسبت به راه حل ایده ال مثبت ( )+dو فاصله 0/062نسبت به راه حل ایده ال منفی ( )-dو نزدیکی نسبی به پاسخ ایده ال ()CL 0/868رتبه اول، «رشد سهم بازار زنجیره صنعت شوینده» با فاصله 0/015نسبت به راه حل ایده ال مثبت ( )+dو فاصله 0/053نسبت به راه حل ایده ال منفی ( )-dو نزدیکی نسبی به پاسخ ایده ال ( 0/779 )CLرتبه دوم و مؤلفه «عوامل سازمانی» (منابع انسانی) با فاصله 0/017نسبت به راه حل ایده ال مثبت ( )+dو فاصله 0/054نسبت به راهحل ایده ال منفی ( )-dو نزدیکی نسبی به پاسخ ایده ال ( 0/757 )CLرتبه سوم را کسب کردند. رتبه مؤلفه های دیگر زنجیره تامین کارافرینانه قابل مشاهده است.

پیشنهادها

براساس نتایج تحقیق حاضر، به شرکتهای کارافرین فعال در صنعت شوینده پیشنهاد می شود در پروژههای توسعه محصولات جدید خود از مشارکت بخش «بازاریابی و فروش شرکت» و مؤلفه های «رشد سهم بازار زنجیره صنعت شوینده» و «منابع انسانی شرکت» استفاده کنند که به ترتیب رتبه های اول و دوم و سوم را بین مؤلفه های زنجیره تامین کارافرینانه
کسب کردند. همچنین، انها می توانند مؤلفه های دیگر زنجیره تامین کارافرینانه را براساس رتبه های حاصل شده در نظر داشته باشند. به پژوهشگران پیشنهاد می شود این موضوع را در زمینه های زیر گسترش دهند:

بررسی هریک از مؤلفه های زنجیره تامین و اجزای انها به صورت جداگانه در فرایند توسعه محصول جدید

بررسی تاثیر نواوری در زنجیره تامین بر فرایند توسعه محصول جدید در صنایع مختلف

بررسی تاثیر رشد در زنجیره تامین بر فرایند توسعه محصول جدید در صنایع مختلف

بررسی تاثیر مؤلفههای زنجیره تامین کارافرینانه بر مراحل توسعه محصول جدید

بررسی مؤلفههای زنجیره تامین کارافرینانه در صنایع دیگر

سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران

فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارافرینی

514فصلنامه توسعه کارافرینی، دوره ،8شماره ،3پاییز 1394

توسعه کارافرینی، دوره ،8شماره ،3پاییز ،1394از ص 513 – 530

لینک مقاله
Source link

سیدمجتبی سجادی ،1*محمدرضا میگون پوری ،2مجتبی درگاهی مولان3

.1استادیار دانشکده کارافرینی، دانشگاه تهران

.2استادیار دانشکده کارافرینی، دانشگاه تهران

.3کارشناسارشد کسبوکار دانشکده کارافرینی، دانشگاه تهران

واژههای کلیدی: توسعه محصول جدید، رویکرد ترکیبی ،AHP-TOPSISزنجیره تامین کارافرینانه، مدیریت زنجیره تامین.

توسعه محصول جدید

 توسعه محصول جدید

 توسعه محصول جدید

 توسعه محصول جدید

 مشاوره مدیریت

 مشاوره مدیریت

 مشاوره مدیریت

 مشاوره مدیریت

 مشاوره مدیریت

 خدمات مشاوره مدیریت محصول

 خدمات مشاوره مدیریت محصول

 خدمات مشاوره مدیریت محصول

 خدمات مشاوره مدیریت محصول

 خدمات مشاوره مدیریت محصول

 مدیریت محصول

 مدیریت محصول

 مدیریت محصول

 مدیریت محصول

 مدیریت محصول

 زنجیره تامین کارافرینانه

 زنجیره تامین کارافرینانه

 زنجیره تامین کارافرینانه

 زنجیره تامین کارافرینانه

 زنجیره تامین کارافرینانه

 مدیریت زنجیره تامین

 مدیریت زنجیره تامین

 مدیریت زنجیره تامین

 مدیریت زنجیره تامین

 مدیریت زنجیره تامین

منابع

اصغرپور، محمدجواد ( ،)1390تصمیم گیریهای چندمعیاره، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
باسو، ران، رایت، نیوان ( ،)1390مدیریت زنجیره تامین (مفاهیم، نظریهها و کاربردها)، ترجمه: صفرزاده،
حسین، مصدر، مینا، مسوه مبارکه، ارتمیس، چاپ اول، تهران، موسسه کتاب مهربان نشر
Armstrong, gary and kotler, Philip (2005) “marketing. An introduction”,7th
edition. United states of America pearson education
Chi-shiun Lai, chun-shou Chen and Chin-Fang Yang. (2012), “the involvement
of supply chain partners in new product development:the role of a third
party”:international journal of electronic business management
Christ, P. (1998). Know This: Marketing basics:“Principles of marketing”.
KnowThis Media. Vol.13. 9.
Crippa, R, and L.Larghi, M. Pero, A. Sianesi. (2010). “The impact of new
product introduction on supply chain ablility to match supply and demand”.
International Jornal of Engineering.
Haque,B, pawar, K.S. Barson, R.j (2000). “Analysing organizational Issues In
concurrent new product development international”l, journal of production
economics
Hilletofth, P., Eriksson, D. (2011). “Coordinating new product development with
supply chain management”. Industrial management & data systems, 264-280
Kenneth J. Petersen, Robert B. Handfield, and Gary L. Ragatz, (2005). ”A
Model of Supplier Integration into New Product Development”
Lee, William B. and Michael R. katzorke(2010),” learning effective supply
chain transformations”:A guide to sustainable world-class capability and
results, Ft. Lauderdale,J. Ross publishing
Pero, M.., Sianesi, A (2006).”A framework for the alignment of new product
development and supply chains”.An international journal emerald article,
115-128
Spaulding, A.S and Woods, T.S. (2006).” An analysis of the relationship
between supply- chain management practices and new product development
time: A case of the north American confectionery manufacturers”
Stadtler H (2005),”supply chain management and aduanced planning-basic,
overview and challenges”.Europeon jornal of operational research, 163(3),
575-588
Ulrich, k.T and Eppinger, S.D. (2011) ”product design and development”,Mc
graw-Hill, Irwin